TRZODA CHLEWNA

Zamieranie zarodków u loch

Zamieranie zarodków jest powodem rodzenia się mało licznych miotów lub powtarzania rui.

Najczęstszą przyczyną jest szeroko rozumiany stres zwierząt który wpływa na funkcjonowanie układu hormonalnego wpływając na przeżywalność zarodków. Najczęściej dochodzi do zmian na jajnikach , niemożności zagnieżdżenia się zarodków w macicy , zaburzeń w rozwoju łożyska i śmierci zarodków. Gorączka również źle wpływa na płody zaburzając ich układ nerwowy a choroby zakaźne mogą powodować ronienia lub rodzenie się zmumifikowanych lub martwo urodzonych prosiąt.

Jeśli na fermie mamy taki problem powinniśmy dokonać dokładnej analizy zarządzania rozrodem najlepiej ze specjalistą chorób świń który doradzi jakie ewentualnie jeszcze badania przeprowadzić.

 

Powinniśmy zwrócić uwagę przede wszystkim na stres społeczny macior żeby przez 28 dni po kryciu pozostawały w pojedynczych kojcach . Zwierzęta musza mieć odpowiednia ilość paszy i wody. Słaba kondycja loszek i zbyt młody wiek pierwszej inseminacji również mają wpływ na mało liczny miot. Musimy zwrócić także uwagę na odpowiednią wentylację , zbyt duże zagęszczenie w kojcach grupowych, kondycję pierwiastek, odpowiednią ilość witamin w paszy , zabezpieczenie paszy przed toksynami grzybiczymi . W upalne dni w celu zabezpieczenia loch zwierząt przed stresem cieplnym warto dodawać do paszy witaminę C.

Loszki remontowe – sukces w chlewni

Chcąc dobrze wybrać loszkę do dalszej hodowli musimy zadbać już o o jej matkę bowiem jak przeżyje ona najtrudniejsze okresy swojego życia tj. okołoporodowy i okołoodsadzeniowy zależy jej dalsze życie oraz jej produktywność.

Przeznaczone do dalszej hodowli loszki powinny pochodzić od matek które odchowują minimum 12 prosiąt oraz pochodzić z miotów gdzie liczba loszek przewyższa liczbę knurków.

Loszki w dniu odsadzenia przechodzą pierwszą selekcję . Muszą ważyć w 28 dniu min. 7.5 kg oraz mieć przynajmniej 14 prawidłowo rozmieszczonych sutków. Drugą selekcję przechodzą w wieku około 3 miesięcy. Muszą być cały czas zdrowe i mieć dobre przyrosty. Do około 130 dnia żywimy paszą grower a następnie finiszer. Od 150 dnia podnosimy poziom energii . Pasza musi zawierać dużo witamin oraz mikro i makroelementów do budowy kośćca . Szczególnie ważny jest odpowiedni poziom Wit. E i Selenu. Specjalna pasza którą można zamówić w naszym gabinecie będzie spełniała te kryteria.

Zwierzęta do dalszej hodowli muszą mieć także odpowiednią ilość miejsca oraz dobre warunki zoohigieniczne żeby do uzyskania wagi około 100 kg przyrastały około 650 g dziennie .Do tego czasu nie powinny mieć kontaktu z knurem . Muszą mieć także odpowiednia ilość światła przez 16godz. na dobę . Od około 140 dnia stymulujemy loszki doprowadzając do nich knura z innego pomieszczenia. Wszystkie samice które w ciągu pierwszego miesiąca kontaktu z knurem wykazały objawy rujowe zazwyczaj są bardzo dobrym materiałem reprodukcyjnym . Optymalnym terminem pierwszej inseminacji jest czas kiedy mają one 210-230 dni i masę ciała w granicach 135-145 kg.

Stymulacja rui u świń

Często przyczyną problemów w rozrodzie świń jest nie brak samej rui lecz występowanie tzw. cichych rui . Przyczyn tego stanu jest bardzo wiele i są niezwykle różne. Jest to bardzo skomplikowane zagadnienie . Wprowadzając do stada młode loszki musimy zdać sobie sprawę , że nie mogą to być zwierzęta wybrane z tuczników. Materiał na loszki musi być odpowiednio wcześnie wybrany i żywiony . Optymalny czas krycia loszki to wiek powyżej 220 dni i waga ok. 130-140 kg , najlepiej w 3 obserwowanej rui . Pomieszczenie powinno być odpowiednio duże zapewniające ruch, jasne o odpowiedniej temperaturze i wilgotności oraz ze sprawnie działająca wentylacją. Bardzo ważny jest też stały dostęp do wody z poideł smoczkowych o przepływie 2 litrów/ min.

Stymulując ruję u świń na początku powinniśmy zwrócić uwagę na naturalne, biologiczne metody które polegają na wykorzystaniu czynników środowiska zewnętrznego. Bardzo dobrze działa poprawa żywienia po krótkotrwałej głodówce. Polega to na żywieniu loch i loszek do syta paszami o optymalnej ilości białka strawnego ,energii, witamin i minerałów. Są to tzw. pasze flushingowe. W sytuacjach niedoborów witaminowych korzystne jest zastosowanie witamin A. D3, E, selenu czy beta karotenu. W praktyce sprawdza się także poddawanie samic stresowi manipulacyjnemu polegającemu na transporcie świń, zamianie kojców, mieszanie loszek z różnych kojców czy wypuszczaniu zwierząt na zewnątrz kojców na kilka godzin . Ruja powinna wystąpić ok. 5-8 dni po tych zabiegach.

Bardzo ważnym a niedocenianym czynnikiem jest światło. Świnie są często trzymane w ciemnych pomieszczeniach o słabym natężeniu światła a szyby często są bardzo brudne. Aby locha lub loszka prawidłowo pokazała ruję wymagana jest stymulacja światłem o natężeniu 150 luxów przez 14-16 godz. Można to uzyskać zapalając na czas stymulacji rui nad zwierzętami lampy jarzeniowe o odpowiedniej mocy.

Kolejnym a wg. niektórych najważniejszym elementem jest kontakt loch ,loszek z knurem.

Knur powinien być wprowadzany do ich kojców 2 razy dziennie na ok. 5 minut. Kontakt knura przez druty kojca gdy nie ma on bezpośredniego kontaktu z samicami jest znacznie mniej efektywny. Gdy w gospodarstwie nie ma knura można posiłkować się syntetycznymi feromonami typu „ zapach knura” które również stosujemy 2 razy dziennie .

Ostatecznie gdy wyżej wymienione sposoby zawiodą należy wezwać lekarza weterynarii który poda odpowiednie preparaty hormonalne w zastrzyku lub ustali zgodnie z aktualną specjalistyczną wiedzą dalszy sposób postępowania.

Biegunka warchlaków – adenomatoza

Adenomatoza jest chorobą wywoływaną przez bakterie Lawsonia Intracelularis.

W Polsce jest to choroba szeroko rozpowszechniona która występuje prawie w każdej chlewni.
Może występować w formie klinicznej ( objawowej) w postaci ostrej przebiegającej z krwawą biegunką gdzie kał jest ciemny z czerwono czarnymi smugami które brudzą okolice odbytu, lub przewlekłej gdzie biegunka ma różnokolorowy odcień . Może tez występować w w formie podklinicznej przebiegającej bez objawów chorobowych tj. bez biegunki.
Adenomatoza jelitowa jest bardzo kosztowna . Nawet lekka infekcja prowadzi do strat na poziomie 7-9 zł/ sztukę . W ciężkich przypadkach jeszcze więcej a nawet może doprowadzić do śmierci .
W związku z różnorodnością biegunek rozpoznanie choroby nie jest takie proste .
W rozpoznaniu choroby oprócz wnikliwej obserwacji duże znaczenie ma także pobieranie krwi i kału do badań laboratoryjnych. Specyficzne przeciwciała pojawiają się zwykle 2 tygodnie po kontakcie z bakterią . Dzięki temu możemy dowiedzieć się kiedy nastąpiło zakażenie. Ważna jest też wnikliwa obserwacja wyników produkcyjnych tj. czasu tuczu i wykorzystania paszy.
Bakteria wywołująca chorobę przenosi się głównie przez bezpośredni kontakt z kałem chorych zwierząt . Chorobę można przenieść na obuwiu lub sprzęcie gospodarskim a także przez gryzonie.

Żeby ograniczyć chorobę w chlewni trzeba stosować pewne zasady bioasekuracji tj.

 

  • Unikanie zagęszczenia w kojcach
  • Dezynfekcja kojców , obuwia i sprzętu
  • Unikanie mieszania świń między kojcami
  • Ograniczenie stresu związanego ze złymi warunkami klimatycznymi ( zimno, przeciąg)
  • W porozumieniu z lekarzem weterynarii stosować odpowiedni program profilaktyczny